Gai cột sống thắt lưng là một tình trạng chính của bệnh thoái hóa cột sống. Bệnh đang có dấu hiệu ngày một trẻ hoá trong những năm gần đây, xuất hiện nhiều ở người trẻ. Về cơ bản, bệnh sẽ gây ra những cơn đau thắt lưng, khiến người bệnh mệt mỏi, khó chịu. Từ đó làm suy giảm chất lượng cuộc sống nghiêm trọng. Phát hiện sớm và điều trị chính xác căn bệnh là điều mà mọi người cần quan tâm. Vậy, gai cột sống thắt lưng là bệnh lý gì? Có nguy hiểm không?
Gai cột sống thắt lưng là gì? Nguyên nhân gây bệnh
Gai cột sống thắt lưng là hiện tượng cột sống thắt lưng mọc ra những nhánh xương (hay còn gọi là gai xương). Sở dĩ có sự xuất hiện của gai xương đốt sống này là do lắng đọng canxi tại các dây chằng, đốt sống. Hoặc một trường hợp khác là do xương tự tu bổ sau những chấn thương, va chạm,… Mặc dù việc này giúp bảo vệ khớp xương tổn thương, nhưng vô tình lại tạo nên gai cột sống.
Gai cột sống không mọc cố định tại một vị trí trên cột sống. Mà chúng có thể hình thành ở nhiều vị trí khác nhau. Phổ biến nhất là gai cột sống lưng. Bệnh rất phổ biến và thường gặp ở mọi lứa tuổi, nguyên nhân chủ yếu là do:
- Tuổi tác: Tuổi càng cao thì cơ thể sẽ càng bị thoái hóa dần. Vì vậy, đa số những người bị gai cột sống thắt lưng thường là những người cao tuổi.
- Do thói quen sinh hoạt: Ngồi hoặc nằm không đúng tư thế, thường xuyên mang vác đồ nặng,… gây tổn thương nghiêm trọng lên vùng cột sống.
- Tiền sử viêm khớp: Viêm xương khớp sẽ kích thích tế bào tạo thêm nhiều xương. Từ đó khiến cho bề mặt của xương bị nhô ra ngày càng nhiều. Lượng xương bị thừa này sẽ kích thích hình thành gai.
- Thoái hóa cột sống: Thoái hóa cột sống là nguyên nhân dẫn đến gai cột sống. Gai có thể hình thành là do sự biến đổi của các tổ chức xung quanh đĩa đệm và hình thái của cột sống.
- Lắng đọng canxi: Đĩa đệm cột sống bị xẹp sẽ khiến cho dây chằng bị giãn, gây hiện tượng chuyển động khớp. Lúc này, cơ thể sẽ làm tăng độ dày của dây chằng để có thể giữ vững cột sống. Từ đó tạo thành các gai.
Triệu chứng bệnh gai cột sống thắt lưng như nào?
Gai cột sống thắt lưng giai đoạn đầu có triệu chứng không rõ ràng nên rất khó nhận biết. Tuy nhiên, khi đến giai đoạn nặng, những gai xương cọ xát với các phần mềm xung quanh. Từ đó gây ra những cơn đau nhức ở nhiều vùng trên cơ thể, đặc biệt:
- Cơn đau tập trung nhiều ở giữa thắt lưng và lan rộng xuống háng hoặc chân. Có thể kéo dài liên tục trong 6 tuần.
- Tần suất cơn đau tăng nhanh khi vận động hoặc di chuyển. Thuyên giảm khi nghỉ ngơi.
- Mất cảm giác một phần hoặc toàn bộ cột sống.
- Nặng hơn ở một số bệnh nhân còn bị đau tê ở vùng cổ. Sau đó lan xuống hai tay.
- Cơ bắp ở tay và chân bị yếu đi, cơ thể sẽ bị mất thăng bằng.
- Đại và tiểu tiện mất kiểm soát.
- Tăng tiết mồ hôi, tăng huyết áp, hệ hô hấp bị suy giảm,…
Cách chẩn đoán bệnh gai cột sống thắt lưng
Một vài xét nghiệm có thể thực hiện để chẩn đoán bệnh gai cột sống thắt lưng:
- Chụp X-Quang: Chụp X-quang không chỉ giúp phát hiện được vị trí của gai cột sống. Mà còn giúp đánh giá được mức độ và tình trạng bệnh.
- Chụp cộng hưởng từ MRI: Giúp xác định được thần kinh vùng cột sống có bị chèn ép không. Hoặc lớp đĩa sụn có bị thương tổn hay không để đánh giá tình trạng bệnh.
- Chụp cắt lớp vi tính CT scan: Phát hiện sự thay đổi trong cấu trúc của xương và mức độ chèn ép dây thần kinh. Chụp cắt lớp sẽ giúp đánh giá tình trạng bệnh và hướng xử lý chính xác.
- Xét nghiệm điện học: Đo tốc độ thần kinh mà tín hiệu điện truyền về não hoặc về các bộ phận khác. Từ đó giúp đánh giá được mức độ chấn thương ở các dây thần kinh cột sống.
- Xét nghiệm máu: Nhằm xác định các nguyên nhân khác gây đau nhức cột sống.
Phương pháp điều trị bệnh
Bệnh gai cột sống phát hiện sớm sẽ có rất nhiều cách điều trị khác nhau, điển hình là:
- Chườm nóng/lạnh: Phương pháp này sẽ giúp giảm các cơn đau gai cột sống. Đồng thời, người bệnh có thể tự thực hiện tại nhà một cách dễ dàng. Bạn chỉ cần chuẩn bị nước ấm hoặc một vài viên đá bọc qua một lớp khăn để chườm. Nhiệt độ chườm không nên quá nóng hoặc quá lạnh để tránh gây bỏng nhiệt.
- Dùng thuốc Tây: Bạn có thể dùng một số loại thuốc giảm đau như Paracetamol, Ibuprofen, Corticoid, Vitamin B (B1, B2, B6),… Những loại thuốc này sẽ làm giảm triệu chứng đau, tê bì chân tay. Tuy nhiên không nên lạm dụng thuốc quá thường xuyên. Bởi chúng có thể gây hại cho gan, thận và dạ dày.
- Phẫu thuật: Phẫu thuật cắt bỏ gai xương được chỉ định trong trường hợp bệnh quá nặng. Thực hiện phẫu thuật để tránh biến chứng hoặc phục hồi chức năng vận động cho cơ thể. Tuy nhiên, người bệnh có thể không thích ứng với các dị vật lắp ghép hoặc nguy cơ nhiễm trùng cao,…. Vì vậy, phẫu thuật sẽ được cân nhắc thật kỹ trước khi thực hiện.
Trên đây là tất cả thông tin có liên quan đến gai cột sống thắt lưng là bệnh lý gì? Có nguy hiểm không?. Người bệnh nên thăm khám sớm và lựa chọn đúng phương pháp điều trị để cải thiện bệnh nhanh chóng.
